Effecten crisis steeds zichtbaarder

(via Dark Roasted Blend)

Iets futharks. Of een boom.

Wereldvrede. Daar waren wij vóór, vroeger.

Maar wat ik nooit heb geweten, waar dat logootje toch van kwam. Ik meende, geloof ik, dat het iets futharks was. Of een boom, of zo.

Maar wat blijkt? 't Is semafoor:

N. D. / Nuclear Disarmament

Alle kans dat u dat best wist, natuurlijk. Maar voor mij was het echt volkómen nieuw.

Leuk hoor.

Lead Belly - Three Songs

Dit zijn (kennelijk) de enige bekende bewegende beelden van de legendarische Huddie William "Lead Belly" Ledbetter (1888-1949).

Als u nou van zowat dezelfde jaargang bent als ik, klinkt Lead Belly's geneurie aan het begin wellicht vagelijk bekend. En dat klopt. U kent waarschijnlijk Nirvana's cover.

Wijlen Kurt heeft ongelijk trouwens. Where Did You Sleep Last Night is niet geschreven door Lead Belly, hoewel hij het vaak heeft opgenomen. Het is een traditional, waarschijnlijk uit de zuidelijke Appalachen. De oudste bekende versie dateert uit 1917 en heette In the Pines.

Kurt Cobain zo nog weer eens terugziend realiseer ik me wel weer waarom niemand indertijd verbaasd was dat hij zich het leven benam. Treurig.

En dat was ook al weer in 1994...

Zo begint gedeelde tijd

na de reclames is dit bleek gebeente
dat je één keer krijgt te zien:
een graanveld zonder horizon

zo begint gedeelde tijd
die elke schijn van toeval
wegvaagt: beiden vijftien-zestien

op reis ging de auto
van zijn vader stuk
ze raakte al zijn knopen aan

daarna leerde ze wroeging
en wachten en wrok
ze vulde de huls van haar moeder

jaren later in het
zelfde huis nog
waar ze altijd is gebleven:

opnieuw het toeval in het
zelfde grijze schaduwloze licht
een wereld die van glas en regen

I rebuke thee Satan! (een tv)
haar hand ligt tussen hen op tafel
als een aangereden dier.

de jaren daarna volgen hem
en de vrouwen die hij trouwde
en de kinderen die hij kreeg

in steeds kortere scenes
waarin hij steeds langer stil zit
en steeds meer drinkt en

zo begint gedeelde tijd:
als je weer op straat staat
zullen vreemden die je tegenkomt

toevallige fragmenten van
je eigen leven zijn

Carts of Darkness

In zijn geheel te zien bij The National Film Board of Canada, de docu Carts of Darkness (59'34'').

Regisseur Murray Siple maakte ooit skatefilms, maar raakte verlamd in een ongeluk. Jaren later ontdekt hij weer iets van dezelfde extreme sports-mentaliteit onder de daklozen die rondkomen van het verzamelen van blikjes en flessen in de tuinwijken van North Vancouver.

Ik kan me ook zo goed voorstellen dat iemand op straat terechtkomt...

(via Kottke)

Blinde Schildpad is blij dat hij niet gelooft dat dromen iets betekenen...

Ik droomde dat ik met G. door De Stad liep. Het was midden in de nacht en nogal onrustig op straat. We werden verschillende keren aangesproken door tuig dat iets van ons moest, maar ze waren zo dronken dat onduidelijk was wat ze nou eigenlijk wilden.

In een klein perkje midden op de Markt zag ik een portemonnee liggen. Ik raapte hem op. Er zaten geld en identiteitsbewijzen in, dus ik vermoedde dat het niet zo'n probleem moest zijn om de rechtmatige eigenaar terug te vinden en besloot hem de volgende dag naar de politie te brengen.

Ondertussen was de sfeer in de binnenstad dermate grimmig geworden dat we besloten de kortst mogelijke route naar huis te nemen. We liepen haastig langs een kade over een grindpaadje aan de voet van een bolwerk met een park. Het paadje zelf was donker, maar op de punt van bolwerk stond een breed, laag huis, waarvan beide kamers hel verlicht waren.

In de rechter kamer was een feestje aan de gang, met slingers en papieren hoedjes. M. sneed een taart aan. Ik had haar al een paar jaar niet meer gezien.

In de kamer aan de linkerkant van het pand zat J. in haar eentje op een stoel. Ze was hoogzwanger en huilde bloed.

Vlak voorbij het huis met de hel verlichte kamers staken we met een bruggetje de gracht over. Het bruggetje kwam uit in een bakstenen tunnel door de oude stadswal. Toen G. en ik de tunnel door waren voelden we dat er een last van onze schouders viel. We hadden de slechte buurten van De Stad overleefd.

In de laatste brede straat voor we linksaf moesten zagen we tussen de wolken door een regen van vallende sterren. Het werden er meer en meer en ze gloeiden steeds feller en langer. Plotseling zag ik in het verlengde van de straat een enorme explosie in de atmosfeer.

Ik kon G. gelukkig nog net op tijd in een portiek duwen, vlak voordat de schokgolf langs ons raasde.

Alle kleuren van de veren van een pauw

Wat het Boeddhisme dan weer níet heeft, is een geloofsbelijdenis. Maar dat wil niet zeggen dat er geen principes zijn waarvoor geldt dat je gewoon geen boeddhist bent wanneer je ze niet voor waar aanneemt. Misschien wel een toffe peer, maar géén boeddhist.

Zo'n onoverkomelijk principe is het idee dat a) alles, maar dan ook alles, een oorzaak heeft en b) geen enkele handeling zonder gevolgen blijft. (Maar dan ook geen enkele; ook niet die kleine dingetjes die waarschijnlijk niemand heeft gezien en waarvan je eigenlijk zelf vindt dat ze niet tellen...)

Dit proces noemen we afhankelijk ontstaan (of [inter]dependend origination in het engels), of, in betrekking op iemands 'individuele' ervaring, karma.

Karma walks the fine line tussen nihilisme ('alles is toeval') en eternalisme ('alles ligt vast'). Aan de ene kant overkomt niets je zomaar, maar aan de andere kant is je toekomst een onbgeschreven blad. Je hebt, hier en nu, een kans om er iets van te maken.

De reden dat Boeddha überhaupt over karma begon was om zijn leerlingen duidelijk te maken dat het uitmaakt wat je doet, denkt en zegt. Dat het loont om geen eikel te zijn. Het ging hem er niet om om uit te leggen waarom de wereld zo is als ie is.

De verklarende kracht van het idee is ook niet zo heel groot: we hebben namelijk nogal véél karma. En we bestaan uit nogal véél afzonderlijke dingetjes. Die allemaal een oorzaak hebben. In een soetra wordt gezegd dat alle kleuren van de veren van een pauw een specifieke karmische basis hebben. Hoe en wat is echter zo complex dat alleen een Tathagatha, een volledig verlicht wezen, het helemaal kan overzien.

Maar veel mensen willen toch graag weten hoe het dan komt dat kennelijk bepaald karma nu tot uitdrukking komt en ander karma niet. Daar is gelukkig een algemene uitleg over en het is de moeite waard die even aan te halen (op basis van Khenpo Ngakchung's boek A Guide to the Words of My Perfect Teacher, p. 78):

Die met het grootste effect,
die het meest nabij zijn, die het meest gewend zijn,
die het eerst ontstaan zijn-
Díe handelingen komen het eerst tot rijping.

Met andere woorden: waar al het andere gelijk is, komt eerst het sterkste karma tot uitdrukking. Dan karmische indrukken die het nauwst aansluiten bij de huidige situatie. Daarna die, die in je gewoontepatronen passen. En tenslotte het karma dat al het langst op de plank ligt.

Makes sense, no? Het tweede stapje verklaart bijvoorbeeld waarom mensen zelden verdrinken in bed.

Ik hoop wel dat ik dit riedeltje nou eens een keer uit mijn hoofd leer...

(Picture: Peacock feather, uploaded to Flickr by ~Panache)

The Postnuclear Pre-enactment Society

De Stad slaapt in de nevel van de nacht voor maandag. Maar wij zijn wakker, misschien als enigen. Wij verlaten onze huizen en trekken onze deuren dicht. Wij lopen of fietsen.

Als we bijna zijn waar we moeten zijn, trekken wij onze kleren uit en kleden ons nieuw in de dierenhuiden die wij hebben meegebracht. En in plastic zakken. Wij ruiken nu naar afval, zweet en dierlijk vet.

Diegene van ons die als eerste komt heeft al vuur gemaakt. En als we er allemaal zijn, zitten wij in een cirkel en zingen die delen van liedjes die wij niet zijn vergeten. Wij delen voor één keer het ingeblikte vlees dat wij vonden.

En De Stad? De Stad slaapt, alsof wij niet bestonden. En wij dansen en krabben onze zweren alsof De Stad nooit heeft bestaan.

Wij zijn the Postnuclear Pre-enactment Society. Wij zijn er ook voor jou.

(foto via this isn't happiness.™)

Stúk stuk

Weet u nog? Dat Blinde Schildpad laatst probeerde dichtend Nederland aan de Creative Commons te krijgen? Is nog verrekte lastig, hoor. Veel mensen, waaronder bijna-aankomend-Dichter-des-Vaderlands Tsead Bruinja, denken nog altijd dat je geen geld meer kan verdienen als je je werk gratis weggeeft.

Daarom willen ze u hun werk wel geven (of verkopen), maar alleen kapot. Want dat is het: een gedicht met harde auteursrechten d'r op; een liedje dat u downloadt met DRM-code d'r in; software met een EULA dikker dan uw arm en onleesbaarder dan de Hypnerotomachia Poliphili, is stuk.

En niet eens metaforisch stuk, maar gewoon stúk stuk. Defect. Als in een nieuwe auto waarvan de benzinedop is dichtgelast. Of een dooie papegaai...

Vraag uzelf: waarom zou u iets willen kopen dat u vervolgens niet kunt gebruiken zoals u wilt?

Maar soit, da's de ándere kant van het verhaal. Laat ik het even bij het gratis weggeven van dingen houden.

Voorbeeldje uit de praktijk, iemand? Youtube berichtte gisteren: The past few months have demonstrated that great content on YouTube leads to increased sales. For example, when Monty Python launched their channel in November, not only did their YouTube videos shoot to the top of the most viewed lists, but their DVDs also quickly climbed to No. 2 on Amazon's Movies & TV bestsellers list, with increased sales of 23,000 percent.

Usanistaanse blogger Merlin Mann, onder andere bekend van de website 43 Folders, reageert:

It’s stunning to me how much opportunity there is in giving shit away. But, it’s approximately twice as stunning how few people really understand how powerful (and indisputable) that simple fact of modern life is. Evolution is going to become unimaginably painful for any company that thinks they can somehow wait reality out with a crooked smile and a room full of lawyers. Insane.

Onvoorstelbare pijn. Onthoudt die woorden, u gaat er in de nabije toekomst mee kunnen lachen. Want, voorwaar, heden profeteert Blinde Schildpad u de naderende boycott: er komt binnenkort een dag dat we het en masse gaan vertikken tijd, geld, energie en aandacht te verspillen aan defecte producten.

Zorgt dat u zich voordien bij de heerscharen der rechtvaardigen heeft gevoegd.

Vrije wil

The late, great futurist Kahn used to ponder the question of free will with his audiences. It's a fundamental question, he would say. Do we have free will, or is everything determined? I don't have an answer I'm sure of, but I am convinced that people behave better when they think they have free will. They take responsibility more, and they think about their choices more. So I believe in free will.

-Steward Brand on Wired

Barack Obama, ora pro nobis

Dear Pres. Obama,

Good job on winning. I heard about Area 51. I wanted to ask you if there are any U.F.O.’s there. I think that you should tell people in public the truth about Area 51. You would just maybe say, “That we will take care of it.” And do it.

— Edwin Jara, age 9, New York



McSweeneys en 826 National hebben een boek uit met brieven van kinderen aan de Usanistaanse President-elect: Thanks and Have Fun Running the Country: Kids' Letters to President Obama.

Hier en hier een paar voorbeelden bij McSweeneys. Hier nog een paar uit de New York Times (plus tekeningen, waaronder die hier rechts, van Alejandra Medina, 8 jr.). In aflevering #372 van This American Life lezen kinderen er zelf een paar voor.

Zou Balkenende nou ook veel van dit soort post krijgen? Ik vermoed ergens van niet.

Update 22012009: en nog meer bij McSweeneys.

Von der alten Heimat zu der neuen Heimat

In 1938 vluchtte de toen 11-jarige Fritz Freudenheim met zijn familie uit Duitsland naar Uruguay. Onderweg, aan boord van de Jamaique, tekende hij een kaart van hun exodus.

• 24 mei 1925: Levetzowstraße 6, Berlin
• 27 maart 1927: Aue 5, Mühlhausen
• 1 maart 1938: Solingerstraße 1, Berlin
• 23 oktober 1938: Hamburg
• 28 oktober 1938: de Jamaique vaart uit
• 31 oktober 1938: Antwerpen
• 5 november 1938: Le Havre
• 8 november 1938: Lisboa
• 11 november 1938: Casablanca
• 26 november 1938: Rio de Janeiro
• 27 november 1938: Santos
• 30 november 1938: Montevideo

De Freudenheims vestigden zich aan de Calle Sotelo, nummer 3918.

Ik vraag me af of ze daar een beetje een leuk leven hadden. Hoewel, aan het het élan van Fritz zal het niet hebben gelegen, zo te zien. Toch denk ik onwillekeurig aan dat jiddische liedje waarin over de emigraties wordt gezegd: Brenn'n soll Kolumbuses Medine...

Van de site van de Stiftung Haus der Geschichte der Bundesrepublik Deutschland is een grote versie van Fritz' kaart te downloaden.

(via Strange Maps.)

Uit Abu Ghraib

Dat je in een democratie woont is nog geen reden om geen moeite meer te doen geen klootzak te zijn.

Het ondragelijke masker

Blinde Schildpad ziet sterretjes, maar waarom eigenlijk?

of: de wereld is uw vetkrijtje (misschien)

De aflevering van de onmisbare podcast Radiolab voor deze week gaat over het proces van wetenschappelijke ontdekking.

Onder andere vertelt de even minzame als beminnelijke neuroloog Oliver Sacks (bekend via de film Awakenings) over zijn fascinatie voor Dmitri Mendelejev (1834-1907), de bedenker van het periodiek systeem der elementen. Kennelijk heeft Sacks thuis een portretje hangen van Mendelejev die als Mozes een berg afdaalt met de Tafelen der Wet... M.a.w.: Oliver Sacks is the man!

Onderweg scheert het programma langs iets dat mij tamelijk mateloos interesseert; iets waarvan Blinde Schildpad u, zoals bekend, graag deelachtig wil maken.

Als u wel eens 's avonds buiten komt zal het u wellicht opgevallen zijn dat er lichtjes in lucht hangen. Jazeker! zult u zeggen Die ken ik. Dat zijn de sterren! Maar dat verklaart op zich nog niets, natuurlijk. Waaróm ziet u sterren?

Merkwaardig genoeg is dat in zekere zin omdat u er bent om ze te zien.

Als het universum iets anders in elkaar had gestoken (wat zomaar had gekund) en materie sterker de neiging had gehad om zich gelijkmatig over de beschikbare ruimte te verdelen (wat prima facie een beter systeem lijkt dan onze huidige groentesoep-met-balletjes-constructie), waren er überhaupt geen melkwegstelses, sterren & planeten geweest. En dus ook geen blote aapjes om zich over dat soort zaken te verbazen.

Iets formeler gesteld: het lijkt erop dat het universum dat we zien een universum is dat is gefinetuned voor complexe wezens op basis van koolstof. En misschien is het ook wel niet zo raar dat we zo'n universum zien, omdat wij complexe wezens op basis van koolstof zijn...

Bent u er nog? Mooi! OK, sommigen onder u zullen nu denken, straks komt ie met intelligent desi-ign [sing-song voice]. Maar nee, ook al lijkt dit verhaal (het heet wel het Anthropic principle, trouwens) er een beetje op te lijken, er is een verschil. Subtiel, misschien, maar belangrijk.

William Paley's klassieke analogie voor de ID-theorie vergelijkt het universum met een zakhorloge. U vindt een zakhorloge op het strand. U kijkt er eens naar en denkt, gossie, dat zit mooi in elkaar. D'r zal wel zoiemand als een horlogemaker zijn. En da's dan God, hoewel u dat niet hardop mag zeggen, want da's natuurlijk geen wetenschap...


Een enigszins vergelijkbare analogie die ik u zo voor het anthropisch principe zou kunnen debiteren gaat als volgt:

U stapt een hotelkamer binnen en stoot uw hoofd niet aan de deur. U wilt u tanden poetsen maar hoeft niet te bukken om de kraan open te draaien. U past precies in het bed en de lakens houden u de hele nacht op een temperatuur die niet alleen uw biologische functies niet bedreigt maar zelfs comfortabel is te noemen.

U zou haast denken dat de hotelkamer speciaal op wezens zoals u is ingericht...

(Iedereen die wel eens tijd in een Bastionhotel heeft doorgebracht weet dat er het een en ander op dat laatste is af te dingen, maar soit... elke vergelijking gaat ergens mank.)

Deze versie van het anthropisch principe gaat niet verder dan de constatering dat de wereld en u goed bij elkaar passen en dat daar aanwijsbare redenen voor (moeten) zijn. Het zegt niet (zoals intelligent design) dat dit op een of andere manier goed is, of zo.

Toch hangt er in de ogen van vele schetenwappers een naargeestig teleologisch* sfeertje rond deze hele visie. Alsof het universum er speciaal voor u is!

Maar Blinde Schildpad denkt dan: als onze bewustheid net zo'n integraal stukkie van dit universum is als het feit dat electronen een negatieve electrische lading hebben, hoort onze neiging om alles in een teleologisch licht te zien er dan ook niet bij? Misschien is onze teleologische vooringenomenheid zélf wel iets natuurwet-achtigs...

Fundamentele weetjes over de wereld: licht gaat in een vacuum altijd even snel, de kern van een heliumatoom is twee keer zo zwaar is die van een waterstofatoom, en bewuste wezens denken altijd dat alles ergens voor is.

Want diep gaat ie, ons onvermogen om de dingen te laten voor wat ze zijn. Geef maar eens een peuter een vetkrijtje en een witte muur.

*) teleologie: de studie van functionele doelmatigheid. Wat betekent het woord om in het zinnetje "je ogen zijn om mee te kijken"?

(Breakers Hotel Room, from Flickr, by Supercake)

De trein naar Ulan Bator

zonsopgang: de honden ontwaken
hoesten in de ochtendmist van stuifzand
het perron is leeg op zwerfkinderen na

op dragers na die kratten sjouwen
oude vrouwen die thee verkopen
hier is nog niemand zegt de gids

een loket gaat voor ons open kopen
tickets voor de trein naar Ulan Bator

de wagon is leeg
maar overal zijn kinderen en kippen

voor a.d.

Dingen die ik best zou willen

Zo'n T-shirt:

(Glennz.com)

Zo'n mok:

(Engrish.com)

Zo'n mevrouw:

(Róisín Murphy)

Zo'n tattoo:

(Caffeïne)

Zulke oortjes:

(Felis catus)

Zo'n motivatie:

(Journey to Nangchen video)

Van die kleine dingen

Laten we weer eens iets lekker in een nieuw perspectief zien, wat dacht u daarvan?

Pakweg 70% procent van het oppervlak van de Aarde is bedekt met water. Dat klinkt als veel, maar in feite valt dat wel mee (of tegen). Het is namelijk nogal een dun laagje: eerder wat condens dan een echte plas, eigenlijk.

Ter illustratie: de aarde heeft een gemiddelde diameter van 12.742 km. Met zo'n 11 km is de Marianentrog het diepste punt in de oceaan. Da's een afwijking van slechts 0,086%. De gemiddelde diepte van de oceanen is echter maar 3,8 km, ofwel 0,030% van 's aardkloots diameter.

Nou wou ik dit vergelijken met de diepte van de ribbels van vingerafdrukken ten opzichte van de dikte van een vinger. Ik schat namelijk dat die namelijk een paar ordes van grootte dieper zijn dan de Marianentrog, in verhouding. Maar tot mijn niet ongeringe verbazing kan ik hier geen harde cijfers over vinden op de interwebs!

Ik ben geschokt! Als dát al niet online te vinden is, wat is er dan nog meer niet te vinden! En wie moet ik daarop aanspreken?

Gelukkig heb ik ook ooit wel eens horen beweren dat de aardbol gladder is dan een standaard billjartbal. En daar kan ik wel een referentie voor vinden.

Wat ik maar wil zeggen: we hebben gewoon niet al te veel ruimte voor water. Het is op z'n best genoeg voor een vochtige plek...


Links al het water op de planeet, tot een knikker gerold. Rechts de atmosfeer.

Daar is ook al nait veul van.

(plaatje via The Long Now Blog, oorspronkelijk van Dan Phiffer)

Louise, zit niet op je nagels te bijten

Oorspronkelijk van Lou Bandy, in de uitvoering van mijn nieuwe held, De Zingende Broeder.

Dankbaarheid oefenen

Psyblog bericht:

Good moods help us bear all the daily irritations of life with good grace. (...) here's one way to quickly and sustainably improve your mood: practice your gratitude.

Het oefeningetje wat ze voorstellen is dat je simpelweg af-en-toe een paar minuten neemt om je een paar zaken voor te stellen waar je dankbaar voor bent. Dat je leuke vrienden hebt, bijvoorbeeld. Of dat de H&M zo af-en-toe nog wel eens toffe streepjessokken heeft liggen (in tegenstelling tot de HEMA, bijvoorbeeld. Boe! Boe!).

Het lijkt triviaal, maar: het werkt. Zelfs kleine dankbaarheidjes lichten je op uit het krappe, claustrofobische wereldje van je eigen gedachten, verwachtingen en onbehagen.

Dit soort mind hacks zijn een beginnetje van wat we in de dharma geestestraining noemen, of lojong in het Tibetaans. De truuk gaat dan alleen iets verder.

Eén van de slogans (Chögyam Trungpa Rinpoche's term) van de beroemde Zeven Punten van de Training van de Geest van Geshe Chekawa Yeshe Dorje is: wees iedereen dankbaar. Zijn voorganger Langri Thangpa zegt zelfs:

Wanneer ik mensen met slechte bedoelingen zie,
of die worden overweldigd door zware misdaden of leed,
zal ik hen koesteren als iets zeldzaams,
alsof ik een onbetaalbare schat heb ontdekt.

Met andere woorden: er hoeft je niet per sé iets leuks te overkomen om dankbaar te kunnen zijn. Als iemand bijvoorbeeld (al dan niet terecht) boos op je is, is dat een uitmuntende gelegenheid om flexibel geduld te kunnen beoefenen. En geduld is een van de paramita's, zeg maar, de oorzaken van verlichting.

Prima reden om dankbaar te zijn, dus.

Het is makkelijk om deze houding mis te verstaan als het zijige masochisme wat velen vandaag de dag zo tegenstaat in religie. Dit misverstand komt aan beide kanten van de zijlijn voor, trouwens. Maar enige schijnheiligheid is in zekere zin ook een fase waar je even doorheen moet, als je je geest niet alleen meer behandeld als een gegeven maar als iets waar je aan kan werken.

Uiteindelijk, bewogen door bodhichitta, het oprechte gevoel dat álle wezens gelukkig kunnen worden en jij daar iets aan kan doen, wordt dankbaarheid de basis voor iets groots en prachtigs: een leven waarin je steeds minder vast blijft plakken aan jezelf maar vanzelf doet wat je kan, waar je het kan en wanneer je het kan, voor het welzijn van wie dan ook.

(Psyblog via Gelkinghe, foto's van Jo and Paul's pics)

Oudjaarsdag in Groningen

Hoe zei T.S. Eliot het ook alweer, in Little Gidding?

Midwinter spring is its own season
Sempiternal though sodden towards sundown,
Suspended in time, between pole and tropic.
When the short day is brightest, with frost and fire,
The brief sun flames the ice, on pond and ditches,
In windless cold that is the heart’s heat,
Reflecting in a watery mirror
A glare that is blindness in the early afternoon.

Dichters sterven arm, onbekend en ongelukkig

Een tirade over poëzie, auteursrechten & het internet

Dit is een beetje lang, maar lees het toch maar;
Misschien dat je d'r wat aan hebt...

-Homeros, Inleiding tot de Ὀδύσσεια (verloren gewaand)

Zo af en toe doe ik eens een poging om het verschijnsel poëzie aan de man te brengen.

En dan met name mijn eigen gedichten, uiteraard. Dat is ook deels waar het me met Blinde Schildpad om begonnen is. De ervaring leert echter: poëzie kan de meeste mensen geen hol schelen. En dat is dan weer niet zo erg natuurlijk. Ik betwist dat over smaak niet valt te twisten, maar niet dat zulks weinig zin heeft…

Ik geloof echter niet dat poëzie zo'n uitzonderlijk beschavende kracht heeft dat het een halszaak is om koste wat het kost elke Neêrlandsche kapster, visboer en klinisch psycholoog Keats en Van Ostaijen door de strot te douwen.

Laten we mekaar geen mietje noemen en er eerlijk voor uitkomen dat, als met elke kunst, het eerste doel van de poëzie entertainment is. Eventuele verheffende fall out is dan gewoon mooi meegenomen. (Als u met het woord entertainment een beetje voor lul staat bij de Rotary, mag u het om mij ook 'het verschaffen van esthetische ervaringen' noemen, hoor. Lood, oud ijzer.)

Maar juist de geringe interesse in, en het beperkte belang van, het hele verschijnsel maakt dat wat ik zo ga zeggen zo on-voor-stel-baar belangrijk is.

Dichters, schrijvers, woordsmeden en satiristen: sluit uw werk toch niet op achter dat achterlijke c'tje in die cirkel! Ontsiert uw meesterwerk toch niet met een potsierlijk all rights reserved!

Het is niet nodig.

Sterker nog: het schaadt uw zaak.

Waarom u arm, onbekend & ongelukkig zult sterven

Laat mij u nou eens haarfijn uitleggen waarom. De vragen zijn: wat wilt u bereiken met het voorbehouden van alle rechten op uw werk? U wilt het ergens tegen beschermen, nietwaar? Maar waartegen? En heb dat zin?

• U wilt zelf in de hand houden waar uw werk verschijnt.

Ja, hallo! Wilt u nou gelezen worden of niet?

Of bent u bang dat iemand uw gedicht publiceert met de opmerking erbij dat dit nou typisch een voorbeeld is van een klotegedicht. Maar wat dan nog? Daar staat u toch boven? Ook als uw gedicht geen klotegedicht is, zullen er allicht mensen zijn die het toch een klotegedicht vinden.

Als dergelijke ongewassen bruten dan toch de moeite nemen om uw werk onder de aandacht te brengen, lijkt mij dat alleen maar in uw voordeel. Alle kans immers dat iemand het leest die het anders niet had gelezen. En dat die het wél mooi vindt. Ka-tching!

• U bent bang dat men uw werk verkeerd zou begrijpen als men het niet rechtstreeks van u krijgt.

In dat geval wil ik u adviseren uw werk alleen aan uw kinderen te laten lezen zolang ze nog young and impressionable zijn. Heeft u dan tot hun puberteit een volmaakt publiek aan. Op de vrije markt heeft u echter niets te zoeken.

• U bent bang dat anderen uw werk veranderen of verminken.

Na, und? Als u nu unieke objecten zou maken, schilderijen of beelden, zou dat misschien nog jammer zijn (als het geen verbetering is). Maar literatuur komt sowieso al alleen in de vorm van reproducties bij uw publiek aan. Wat maakt u het uit dat iemand, een vakzuster overigens, scabreuze pastiches van uw gnostische vilanellen pent?

Het gebruiken van ([al dan niet gemodificeerde] delen van) oorspronkelijk werk in nieuw werk heet trouwens remixen en het is hip. Get with the times, mofos. Probeer het zelf eens.

En ook hier geldt: alle kans dat het u weer nieuw publiek oplevert.

• U wilt geld verdienen met uw werk.

Blinde Schildpad wenst u succes! In dichtersland betekent dit dat u waarschijnlijk bundels uitgeeft. Maar wat is het precies dat u probeert te verkopen? Is dat uw poëzie zelf of de sfeer van authenticiteit die met zo'n pakkie papier meekomt?

Vandaag de dag is dat het laatste, als het goed is.

Als u verstandig bent, zet u namelijk uw werk op internet. Helemaal. Alles. Kosteloos. Ten eerste bent u dan vindbaar. En niet alleen op uw naam, of op de titels van uw publicaties, maar ook op het snedige aforisme dat mijn tante Bep aan uw werk heeft ontleend.

Ten tweede kunnen alle geïnteresseerden u dan naar hartelust besnuffelen. En als ze u dan echt helemaal te gek vinden, willen ze misschien ook wel een boekje van u kopen. Gewoon om "iets" van u in de kast te hebben staan. Tip: verkoop al uw bundels gesigneerd en genummerd. Het zijn er vast niet zoveel dat dat een tijdrovende klus wordt. Of plak er stukjes in van het dekbed waarop u uw creatieve katzwijmen doorbrengt.

Het hoeft niet echt te zijn, als het maar authentiek is.

Of zie het zo: uw werk gratis en zo vrij mogelijk online verspreiden is net zo iets als voordragen op een festival of in uw buurtcafé. Tenzij u echt suckt of u uw bundels belachelijk duur wenst te verkopen, kan het godsonmogelijk in uw nadeel werken. En denkt u eens aan alle middelbare scholieren die u zo kunnen lezen voor hun lijst Nederlands!

• U wilt voorkomen dat anderen uw werk plagiëren.

Vooruit, da's redelijk. Maar dat is ook op andere manieren op te vangen, zonder uw werk moreel volledig ontoegankelijk te maken. Hieronder daarover meer.

Trouwens, als u dan toch geplagiëerd wordt en u weet in de media-aandacht voor de rechtszaak een beetje sympathiek over te komen, is dat weer goed voor uw naamsbekendheid, niewaar? Had ik al ka-tching! gezegd?

Samenvattend: wie zijn poëzie niet online zet zonder al te veel restricties, stevent af op de berooide, miese vergetelheid die hij verdient.

De oplossing: Creative Commons

OK, maar wat dan?

Creative commons, mensen. Bestaat al sinds 2001. Iesj gratiesj. Creative Commons is een organistie van lieden die het goed voor hebben met de wereld en u de mogelijkheid bieden om doortimmerde auteursrechtlicenties aan uw werk te hangen, zonder dat u dat enige moeite kost. Deze licenties komen in verschillende graden van hardheid. Klinkt moeilijk, maar ze hebben een uitvraagmoduletje om u te helpen kiezen. Wijst zich praktisch vanzelf.

Om even een aanschouwelijk voorbeeld te geven: in het colofonnetje in de zijbalk van blindeschildpad.nl (uw rechts, onderaan) staat dit logo.


Dit verwijst en linkt naar de Creative Commons BY, NC, SA licentie. Het betekent dat u alles wat ik hier schrijf mag

• kopiëren, verspreiden en doorgeven
• remixen - afgeleide werken maken.

U bent er hierbij echter aan gebonden om:

• mij als bron te vermelden
• mijn werk niet voor commerciële doeleinden te gebruiken
• mijn werk of remixes daarvan onder dezelfde of een gelijkwaardige licentie te verspreiden.

Met andere woorden, doe wat u wilt, zolang ik maar een deel van de kudos krijg en u er niet rijker van wordt dan ik. Onredelijk? Inderdaad, ik dacht het niet.

Geef't maar toe: u wil dit ook.

Maar dus?

Mijn advies? Begin een blog. Da's makkelijk. En da's óf kosteloos óf goedkoop. Mik uw verzen d'r op. Hang er een CC-licentie aan. Ik garandeer* u dat u binnen een week steenrijk, wereldberoemd & dolgelukkig bent.

Gaat heen en laat u vermenigvuldigen.

*) Blinde Schildpad accepteert geen enkele verantwoordelijkheid voor het niet uitkomen van zijn garanties.

The Spirits - Live at the Duke and Crown

OK, klein experimentje, gewoon om te zien hoe en of het werkt:

Download Live at the Duke and Crown.mp3

Voor de duidelijkheid, The Spirits bestaan niet en ze hebben ook nooit live gespeeld bij The Duke and Crown, die overigens ook niet bestaat. Het mp3tje bestaat, voor wat het waard is, wél, en als alles goed gaat kunt u hem ook zien en afspelen.

Ik ben benieuwd.

Edit 040109: Heb het embedded playertje weggehaald en er een downloadlink voor in de plaats gezet. De bedoeling is uiteindelijk bv. mijn gedichten ook in audio beschikbaar te maken. blnd schldpd

Dzongsar Khyentse Rinpoche over depressie

Wat mij betreft is dé grote held in het Tibetaans Boeddhisme op dit moment Dzongsar Khyentse Rinpoche. En onderstaand citaat uit een transcript van een lezing voor tieners van The Chronicles laat precies zien waarom.

Er geen fundamenteel verschil tussen de "westerse" en de "oosterse" geest, althans vanuit het perspectief van de boeddhanatuur, maar wie denkt dat ze ook oppervlakkig hetzelfde zijn is dwaas. Of eenvoudigweg te idealistisch.

Op een gegeven moment moment zullen wij, Europese mediterenden, toch onze geveinsde nostalgie naar dat leuke momo-stalletje in de Barkhor en opoe Pema's chang los moeten laten en simpelweg ons bodhisattva-ding doen. Dat is precies wat Khyentse Rinpoche een haarfijn gevoel voor heeft, zonder daarbij zijn, en ons, Aziatische erfgoed rücksichtlos weg te mikken.

En ik zeg het nogmaals: lees Rinpoche's boek What Makes You Not a Buddhist. Het is niet onwaarschijnlijk dat het uw leven verandert.

In our modern society, one of the biggest problems is depression, really really feeling down and depressed, and people turning to drugs and alcohol and all of that. If you really look into the root of the depression, it is because of lack of discipline.

Discipline is so important ... And when I say discipline I'm talking about something so simple, huh? I'm not talking about like getting up in the morning, 5 o'clock ... you know, like things like that ... You make your own discipline, such as, I don't know ... something like, "I will not go to Starbucks on Wednesdays." Really, if you took that kind of vow, something as simple as this, in the future, the ratio of visits to your shrink will be definitely reduced. Even as simple as not going to Starbucks on Wednesday. I'm serious. I'm serious ... If you can manage ... if you do that one year, good! Very good. You have learned the art of controlling yourself.

De hele lezing waar dit transcript uit komt is via The Chronicles the beluisteren. En op Rinpoche's eigen site is ook het een en ander aan geluidsmateriaal te downloaden.

Via The Chronicles of Chögyam Trungpa Rinpoche.
Picture from Flickr: Khyentse Norbu - Ngondro teachings,
originally uploaded by Pedrorocha.

Billie Holiday - Strange Fruit

Strange Fruit werd geschreven door Abel Meeropol, een linkse, joodse High School leraar uit de Bronx. Het is het waard de tekst ook even te lezen:

Southern trees bear strange fruit,
Blood on the leaves and blood at the root,
Black bodies swinging in the southern breeze,
Strange fruit hanging from the poplar trees.

Pastoral scene of the gallant south,
The bulging eyes and the twisted mouth,
Scent of magnolias, sweet and fresh,
Then the sudden smell of burning flesh.

Here is fruit for the crows to pluck,
For the rain to gather, for the wind to suck,
For the sun to rot, for the trees to drop,
Here is a strange and bitter crop.

Meeropol haalde kennelijk zijn inspiratie uit deze foto van de lichamen van Thomas Shipp en Abraham Smith, die op 7 augustus 1930 door een volksgericht werden gelyncht omdat ze een blanke arbeider zouden hebben vermoord en zijn vriendin zouden hebben verkracht.

Een derde man, James Cameron, wist te ontsnappen en stichtte later het Black Holocaust Museum. Toen hij in 2006 op 92-jarige leeftijd stierf was hij de enige bekende overlevende van een racistische lynching in de Verenigde Staten.

Zie ook Without Sanctuary, een collectie foto's van lynchings.

It ain't history 'till it's over.

Gelukkig nieuwjaar!

Nog even snel voor het alweer twee januari is, en daarmee de nieuwigheid van het nieuwejaar af is: Blinde Schildpad wenst u d'r een goeie.

Qua loflijke voornemens quote ik u iets wat M. mij laatstelijk sms'te:

Work honestly,
Meditate every day,
Meet people without fear,
And play.

Als u d'r iets aan toe te voegen heeft, denkt u waarschijnlijk teveel na...

(citaat is van ene Baba Hari Dass)