Friday, January 9, 2009

Dankbaarheid oefenen

Psyblog bericht:
Good moods help us bear all the daily irritations of life with good grace. (...) here's one way to quickly and sustainably improve your mood: practice your gratitude.
Het oefeningetje wat ze voorstellen is dat je simpelweg af-en-toe een paar minuten neemt om je een paar zaken voor te stellen waar je dankbaar voor bent. Dat je leuke vrienden hebt, bijvoorbeeld. Of dat de H&M zo af-en-toe nog wel eens toffe streepjessokken heeft liggen (in tegenstelling tot de HEMA, bijvoorbeeld. Boe! Boe!).

Het lijkt triviaal, maar: het werkt. Zelfs kleine dankbaarheidjes lichten je op uit het krappe, claustrofobische wereldje van je eigen gedachten, verwachtingen en onbehagen.

Dit soort mind hacks zijn een beginnetje van wat we in de dharma geestestraining noemen, of lojong in het Tibetaans. De truuk gaat dan alleen iets verder.

Eén van de slogans (Chögyam Trungpa Rinpoche's term) van de beroemde Zeven Punten van de Training van de Geest van Geshe Chekawa Yeshe Dorje is: wees iedereen dankbaar. Zijn voorganger Langri Thangpa zegt zelfs:
Wanneer ik mensen met slechte bedoelingen zie,
of die worden overweldigd door zware misdaden of leed,

zal ik hen koesteren als iets zeldzaams,

alsof ik een onbetaalbare schat heb ontdekt.

Met andere woorden: er hoeft je niet per sé iets leuks te overkomen om dankbaar te kunnen zijn. Als iemand bijvoorbeeld (al dan niet terecht) boos op je is, is dat een uitmuntende gelegenheid om flexibel geduld te kunnen beoefenen. En geduld is een van de paramita's, zeg maar, de oorzaken van verlichting.

Prima reden om dankbaar te zijn, dus.

Het is makkelijk om deze houding mis te verstaan als het zijige masochisme wat velen vandaag de dag zo tegenstaat in religie. Dit misverstand komt aan beide kanten van de zijlijn voor, trouwens. Maar enige schijnheiligheid is in zekere zin ook een fase waar je even doorheen moet, als je je geest niet alleen meer behandeld als een gegeven maar als iets waar je aan kan werken.

Uiteindelijk, bewogen door bodhichitta, het oprechte gevoel dat álle wezens gelukkig kunnen worden en jij daar iets aan kan doen, wordt dankbaarheid de basis voor iets groots en prachtigs: een leven waarin je steeds minder vast blijft plakken aan jezelf maar vanzelf doet wat je kan, waar je het kan en wanneer je het kan, voor het welzijn van wie dan ook.

1 comment: